ارزیابی gis مبنای آسیب پذیری مساکن شهری در برابر زلزله با استفاده از ahp (مطالعه موردی: بافت فرسوده شهر میناب)

گسلهای بزرگ و فعال واقع در شرق شهر میناب از مهمترین عوامل تکتونیکی منطقه محسوب میشوند که در سال های گذشته زلزله های متعدد و شدیدی را به وجود آورده است و فعالیت آنها در آینده ممکن است خسارات سنگینی را به بار آورد. لذا شهر میناب و بویژه بافت فرسوده آن از ریسک پذیری بالایی در مقابل زلزله برخوردار است. در تحقیق حاضر، با تلفیق gis و ahp و معرفی شاخص های آسیب پذیری، به بررسی وضعیت کنونی بافت فرسوده شهر میناب از نظر میزان آسیب پذیری در برابر زلزله پرداخته و نواحی آسیب پذیر مشخص شد. داده های مورد نیاز از جمله شبکه معابر شهری، کاربری ها، تراکم جمعیت، مشخصات سازه ای و ... گردآوری و جهت ایجاد پایگاه داده آماده سازی شدند. سپس با توجه به حجم انبوه شاخص های مکانی، جهت حصول به اطلاعات برای اخذ تصمیم، داده ها با استفاده از gis و روش ahpپردازش و نقشه نهایی آسیب پذیری بافت فرسوده تولید شده و مناطق با درجات مختلف آسیب مشخص گردید. بر اساس این نقشه، محلات شیخ آباد، شهید عباسپور، پاکوه، باغ ملک، جوی باریکو و جنگجنگو بافت فرسوده (محلات قدیمی) به عنوان محدوده های با آسیب پذیری زیاد مشخص شده اند. این در حالی است که محلات پاکوه و باغ ملک جز تراکم های بالای جمعیتی در منطقه بافت فرسوده محسوب می شوند. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد که بخش عمده ای از آسیب های ناشی از زلزله، بدلیل فرسوده بودن و مقاومت کم ساختمان ها، ریزدانگی ساختمان ها و معابر کم عرض می باشد که این امر لزوم اتخاذ تصمیمات ویژه ای را در جهت کاهش آسیب و مدیریت بحران مشخص می نماید. در بحث زلزله و شهر، سیستم gis با قابلیت جمع آوری داده های مکانی و توصیفی، ذخیره سازی، تغییر و تحول، تحلیل، مدل سازی و نمایش اطلاعات مکانی به همراه اطلاعات غیرمکانی می تواند به عنوان علم و فن آوری بهینه در جهت ساماندهی و تجزیه و تحلیل جامع و سریع اطلاعات و کمک به اخذ تصمیمات سریع و در عین حال صحیح در مدیریت بحران مورد استفاده قرار گیرد.